Jaświły, 28.04.2023r.

Sprawozdanie  z realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Jaświły   za 2022r.

Podstawowym aktem prawnym regulującym zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz zasady postępowania wobec osób dotkniętych przemocą w rodzinie i osób stosujących przemoc w rodzinie jest ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 roku.

Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie przyjęty został Uchwałą Nr XXV/179/22 Rady Gminy Jaświły dnia 18.02.2022r i jest kontynuacją realizacji Gminnego Programu na lata 2016-2021.

Realizacja Programu ma na celu wypracowanie profesjonalnych form pomocy dla osób uwikłanych w przemoc oraz dążenie do jej dostępności i skuteczności. Zakłada również zmianę postaw społecznych wobec zjawiska przemocy w rodzinie oraz zwiększenie zaangażowania społeczności lokalnej w sprawy przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 

Program skierowany jest do:

- osób doznających przemocy w rodzinie,

- osób stosujących przemoc,

- świadków przemocy w rodzinie.

W związku z obowiązującą ustawą z dnia 29  lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r.w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”, na terenie Gminy Jaświły funkcjonuje Zespół Interdyscyplinarny, powołany Zarządzeniem Nr 46/20 Wójta Gminy Jaświły z dnia 30.09.2020r. Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zapewnia Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaświłach.

W skład Zespołu wchodzą przedstawiciele:

- Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jaświłach,

- Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

- Policji,

- Oświaty,

- Ochrony zdrowia,

- Organizacji pozarządowej,

- Kurator sądowy.

Do zadań Zespołu należy integrowanie i koordynowanie działań instytucji zajmujących się zjawiskiem przemocy w rodzinie poprzez:

- diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie-

- podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie, mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku,

- inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie,

- rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach, możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym,

- inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie,

- realizację zadań, wynikających z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”.

Zespół Interdyscyplinarny tworzy grupy robocze, które liczą kilka osób. Są to przedstawiciele różnych instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. Osoby te w ramach grup roboczych wybierane są indywidualnie do każdej sprawy.

Grupa robocza po otrzymaniu „Niebieskiej Karty-A” od przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego dokonuje wymiany posiadanych informacji na temat rodziny dotkniętej przemocą; osób dorosłych i dzieci, diagnozuje sytuację rodziny, wspólnie opracowuje plan pomocy dla rodziny dotkniętej przemocą, rozdziela pomiędzy swoimi członkami poszczególne zadania, monitoruje na bieżąco sytuację rodziny, utrzymuje stały kontakt z członkami rodziny, odwiedza ją w miejscu zamieszkania.

Wszystkie czynności zarówno zespołu interdyscyplinarnego jak i grup roboczych są dokumentowane.  

W 2022r. w Gminie Jaświły odbyły się 4 posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego oraz 7 posiedzeń grup roboczych. Procedura „Niebieskiej Karty” prowadzona była w 6 rodzinach, w tym w 4 procedurę wszczęto w 2022r, natomiast w 2 przypadkach procedura  kontynuowana była z poprzedniego roku. We wszystkich przypadkach procedura wszczęta została przez funkcjonariuszy policji. We wszystkich przypadkach osobami, wobec których istniało podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie byli mężczyźni. Natomiast osobami, wobec których istniało podejrzenie, że są ofiarami stosowania przemocy w rodzinie były kobiety. Procedurę zakończono w 4 rodzinach, w 3 przypadkach - z uwagi na ustanie przemocy i zrealizowanie indywidualnego planu pomocy, natomiast w 1 przypadku - z powodu braku zasadności podejmowania dalszych działań. Dwie osoby podejrzane o stosowanie przemocy w rodzinie skierowano do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach, celem wzięcia udziału w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc. Jedna z tych osób ukończyła realizację w/w programu. W 1 przypadku powiadomiono Prokuraturę Rejonową w Białymstoku o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Prokuratura odmówiła jednak wszczęcia dochodzenia.

W 3 rodzinach objętych procedurą „NK”, gdzie osoby podejrzane o stosowanie przemocy w rodzinie nadużywały alkoholu, członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Jaświłach przeprowadzili rozmowy motywujące do zachowania trzeźwości, a w razie konieczności podjęcia leczenia odwykowego. W jednym przypadku GKRPA wystąpiła z wnioskiem do Sądu Rejonowego, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich w Białymstoku o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego w systemie stacjonarnym. 

W ramach zadania: Edukacja i promowanie postaw społecznych wolnych od przemocy w roku sprawozdawczym pozyskano i rozpowszechniono pakiet materiałów profilaktycznych o tematyce ”Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie i przemocy rówieśniczej”. Ogółem koszt przedsięwzięcia wyniósł 249 zł.

Zamówione zostały następujące produkty:

- plakat: „Profilaktyka agresji i przemocy rówieśniczej” – 5 sztuk,

- plakat: „Profilaktyczna rola rodzica w obliczu doświadczenia i stosowania przemocy przez dziecko” – 5 sztuk,

- ulotki: „Hejt i mowa nienawiści”- 33 szt,

- ulotki: „Nie bądź obojętny – reaguj”-33 szt,

- ulotki: „Cyberprzemoc nie rani ciała lecz duszę”-34 szt.

Materiały przekazano do miejscowych szkół, sklepów, Komendy Powiatowej Policji w Mońkach oraz rozmieszczono w Urzędzie Gminy w Jaświłach. 

W Urzędzie Gminy w Jaświłach w dalszym ciągu funkcjonuje Punkt Informacyjno-Konsultacyjny, gdzie 2 razy w miesiącu przyjmują: psycholog i terapeuta uzależnień. Osobom z rodzin dotkniętych chorobą alkoholową, bądź przemocą, a także innymi problemami, udzielana była bezpłatna pomoc w formie wsparcia psychologicznego, różnego rodzaju porad, a także informacji o możliwości uzyskania pomocy adekwatnej do sytuacji, w której znalazła się dana osoba. Z pomocy terapeuty uzależnień skorzystały 2 osoby, objęte procedurą „NK” w wymiarze 10 godzin.

            Ustawa z dnia 9 marca 2023r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw wprowadza zmiany do ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, które polegają między innymi na zmianie jej tytułu na ustawę o „przeciwdziałaniu przemocy domowej”. Zmiana definicji będzie obejmowała dodatkowo przemoc ekonomiczną oraz cyberprzemoc.

W/w regulacja wprowadza też definicję osoby doznającej przemocy domowej i świadka przemocy domowej oraz uznaje, że małoletniego należy traktować jako osobę doznającą przemocy domowej w sytuacji, gdy był on świadkiem takiej przemocy.

Te i szereg innych zmian, które należy wdrożyć po wejściu w życie nowych przepisów, skutkują pojawieniem się przed członkami Zespołu Interdyscyplinarnego wiele nowych zadań do wykonania.