Uchwała Nr XVII/109/20
Rady Gminy Jaświły

z dnia 18 grudnia 2020 r.

o przyjęciu Gminnego Programu Wspierania Rodziny w gminie Jaświły na lata 2021-2023

Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713) oraz art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r. poz. 821) uchwala się, co następuje:

• §1. Przyjmuje się Gminny Program Wspierania Rodziny w gminie Jaświły na lata 2021-2023 stanowiący załącznik niniejszej uchwały.
• §2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Jaświły.
• §3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik do uchwały Nr XVII/109/20
Rady Gminy Jaświły
z dnia 18 grudnia 2020 r.

GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY W GMINIE JAŚWIŁY
NA LATA 2021 – 2023

WPROWADZENIE

   Rodzina jest podstawową komórką życia społecznego i najlepszym środowiskiem wychowawczym dla dziecka. Dziecko, aby prawidłowo wzrastać i wchodzić w role społeczne, musi mieć odpowiedni wzór do naśladowania. Rodziny, w których występują różnego rodzaju dysfunkcje nie potrafią zapewnić swoim dzieciom odpowiednich warunków do właściwego rozwoju.

   Problemy występujące w rodzinie często są złożone i wymagają interdyscyplinarnych rozwiązań. Choroba alkoholowa rodziców, przemoc w rodzinie, niewydolność w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczych, to główne problemy dezorganizujące życie rodzin, którym często towarzyszy również problem ubóstwa czy długotrwałego bezrobocia.

W świetle ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej praca z rodziną w jej miejscu zamieszkania, wspieranie jej w problemach, profilaktyka winny być priorytetem działań prowadzonych na terenie gminy. Chodzi o to, by stworzyć możliwość reagowania na problemy rodzin zmarginalizowanych w momencie kiedy zauważalne są pierwsze sygnały nieradzenia sobie z rodzinnymi zadaniami. Taka wczesna interwencja stwarza szansę efektywnej pomocy.

   Rodziny dysfunkcyjne wymagają stałego monitorowania przez pracowników socjalnych, pedagogów szkolnych, pracowników ochrony zdrowia, policji, kuratorów sądowych i przedstawicieli innych instytucji, które mają kontakt z rodziną oraz podejmowania działań na rzecz rodziny w oparciu o sprecyzowany plan działania.

   Praca z rodziną przedstawicieli służb społecznych powinna być połączona ze wsparciem ze strony środowiska, w tym również bliższych i dalszych krewnych oraz aktywnością własną ze strony rodziny. Ponadto praca z rodziną powinna być prowadzona przez odpowiednio przygotowaną kadrę, kompetentną i obiektywną.

   Każda forma pomocy rodzinie jest ważna, ale należy zwrócić szczególną uwagę na rolę asystenta rodziny, gdyż to właśnie on jest osobą, która wspiera rodziny w przezwyciężaniu trudności związanych z opieką i wychowaniem małoletnich dzieci. Asystent rodziny ułatwia rodzinom wypełnianie ról społecznych, w celu doprowadzenia do osiągnięcia fundamentalnej stabilizacji życiowej. Stara się nie dopuścić do umieszczenia dzieci poza rodziną w placówkach opiekuńczo-wychowawczych lub rodzinach zastępczych. W przypadku, gdy dzieci znajdują się pod pieczą zastępczą, rolą asystenta jest podjęcie działań na rzecz ich jak najszybszego powrotu do rodziny.

   Zawarte w niniejszym programie propozycje pomocowe wspierają rodzinę w prawidłowym wypełnianiu funkcji. Założeniem Programu jest wspieranie rodziny naturalnej już na etapie, gdy problemy się zaczynają oraz eliminowanie takich sytuacji kiedy dziecko musi opuścić rodzinę.

UWARUNKOWANIA PRAWNE PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ

1. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
2. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej,
3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,
4. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy,
5. Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”.

DIAGNOZA SYTUACJI RODZIN W GMINIE JAŚWIŁY

Rodziny z trudnościami opiekuńczo-wychowawczymi stanowią znaczną część klientów pomocy społecznej. Najczęściej niezaradność rodziny w opiece i wychowaniu własnych dzieci łączy się z dysfunkcjami takimi jak: uzależnienia, przemoc domowa, zaburzenia równowagi systemu rodzinnego w sytuacjach kryzysowych, problemy w pełnieniu ról rodzicielskich, małżeńskich i zawodowych.

Problemy społeczne w Gminie Jaświły rozwiązuje przede wszystkim Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, przy współpracy ze szkołami, komendą powiatową policji, powiatowym centrum pomocy rodzinie, Sądem Rejonowym w Białymstoku, kuratorami sądowymi, zespołem interdyscyplinarnym.

Gminę Jaświły według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. zamieszkiwało 4 981 mieszkańców.

W 2019 roku z pomocy społecznej korzystało 186 rodzin.

Tabela Nr 1 – Powody przyznawania świadczeń z pomocy społecznej w 2019 r.

Tabela Nr 2 – Typy rodzin objętych pomocą społeczną w 2019 r.

   Głównymi powodami przyznawania pomocy było: ubóstwo, potrzeba ochrony macierzyństwa, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, alkoholizm.

   Na dzień 31 grudnia 2019 roku z terenu gminy Jaświły 12-ro dzieci przebywało w rodzinach zastępczych, natomiast 1-no dziecko umieszczone zostało w placówce opiekuńczo –wychowawczej, po czym zostało adoptowane.

   W 2019 roku 7 rodzin, w których zdiagnozowano problemy opiekuńczo-wychowawcze zostało objętych wsparciem asystenta rodziny. Jedna rodzina do współpracy z asystentem rodziny została zobowiązana Postanowieniem Sądu Rejonowego w Białymstoku, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich. Pozostałe rodziny objęte zostały asystenturą na wniosek pracowników socjalnych.

CEL GŁÓWNY

Stworzenie optymalnych warunków do wychowywania dzieci w środowisku rodziny biologicznej oraz wspieranie rodzin dysfunkcyjnych w prawidłowym wypełnianiu obowiązków opiekuńczo- wychowawczych w Gminie  Jaświły. 

CELE SZCZEGÓŁOWE

6. Rozwijanie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych w rodzinach.
7. Wsparcie ekonomicznej funkcji rodziny.
8. Przeciwdziałanie marginalizacji społecznej rodzin dysfunkcyjnych.
9. Profilaktyka i interwencja w rodzinach zagrożonych przemocą i uzależnieniami.
10. Podnoszenie kompetencji służb zajmujących się pomocą rodzinie.

ZADANIA I SPOSOBY REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH CELÓW

11. Rozwijanie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodzin

Zakładane rezultaty podjętych działań:

12. Promowanie i wspieranie organizacji czasu wolnego dla dzieci i rodziców.
13. Podniesienie kompetencji rodzicielskich.
14. Wzrost świadomości związanej z pełnieniem ról rodzicielskich.

15. Wsparcie ekonomicznej funkcji rodziny

Zakładane rezultaty podjętych działań:

16. Podniesienie bezpieczeństwa socjalnego.
17. Promowanie rodzin wielodzietnych
18. Zapobieganie umieszczania dzieci w pieczy zastępczej z powodów socjalno-bytowych.
19. Przeciwdziałanie marginalizacji społecznej rodzin dysfunkcyjnych.

Zakładane rezultaty:

20. Zmniejszenie liczby dzieci z rodzin zagrożonych wykluczeniem trafiających do placówek opiekuńczych.
21. Profilaktyka i interwencja w rodzinach zagrożonych przemocą i uzależnieniami.

Zakładane rezultaty podjętych działań:

22. Poszerzenie wiedzy na temat rodzin wymagających pomocy
23. Dobór form pomocy do potrzeb rodzin.
24. Podnoszenie kompetencji służb zajmujących się pomocą rodzinie.

Zakładane rezultaty

25. Podniesienie działań skuteczności pomocowych.
26. Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu.

ADRESACI PROGRAMU

Rodziny wychowujące dzieci oraz przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, dzieci i młodzieży dotkniętych przemocą, problemem uzależnień na terenie gminy Jaświły.

REALIZACJA PROGRAMU

27. Program realizowany będzie na terenie gminy Jaświły w latach 2021 – 2023.
28. Działania mające na celu realizacje założeń programu, a nastawione na bezpośrednią pracę z rodziną są koordynowane i organizowane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
    w Jaświłach poprzez:

- diagnozowanie problemów rodziny i dziecka,

- podejmowanie działań w środowisku, inicjowanie interwencji w uzasadnionych przypadkach,

- opracowanie i realizację planu pomocy w indywidualnych przypadkach,

- rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy
w środowisku lokalnym,

- monitorowanie sytuacji rodzin, zwłaszcza niewydolnych w sprawach opiekuńczo-
wychowawczych, uzależnionych, stosujących przemoc.

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA

Źródłem finansowania Gminnego Programu Wspierania Rodziny są:

- budżet państwa;

- budżet gminy;

- środki pozabudżetowe pozyskane z innych źródeł.

PARTNERZY W REALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU

29. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaświłach
30. Ochrona zdrowia
31. Policja
32. Szkoły na terenie gminy Jaświły
33. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Jaświłach
34. Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
35. Organizacje pozarządowe
36. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach

MONITORING 

Koordynatorem Gminnego Programu Wspierania Rodziny w latach 2021-2023 będzie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaświłach. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jaświłach do dnia 31 marca każdego roku przedkłada Radzie Gminy Jaświły sprawozdanie z realizacji Programu oraz potrzeby związane z realizacją zadań.